ราชินีผึ้งบัมเบิลบีที่กำลังจำศีลอยู่ใต้ดิน สามารถรอดชีวิตแม้ถูกน้ำท่วมนานถึง 1 อาทิตย์ ความสามารถพิเศษนี้อาจช่วยให้พวกมันอยู่รอดจากฝนตกหนักที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง 

เมื่อวันที่ 17 เมษายน 2567 Sabrina Rondeau และ Nigel E. Raine เปิดเผยผลการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับผึ้งหึ่งผ่านวารสารวิชาการ Biology Letters ซึ่งเป็นผลจากการทดลองที่ผิดพลาดนำไปสู่ภาวะน้ำท่วมในกล่องรังของราชินีผึ้งหึ่ง ที่อยู่ในช่วงระยะพักตัวก่อนฤดูหนาว เมื่อระบายน้ำออกจากรังปรากฎว่าราชินีผึ้งเหล่านั้นยังมีชีวิตอยู่ นำไปสู่การทดลอเพื่อดูว่าราชินีผึ้งหึ่งทนต่อน้ำท่วมขังในรังช่วงจำศีลใต้ดินหรือไม่ 

นักวิจัยทำการทดลองโดยใช้ราชินีผึ้ง bumblebees สายพันธุ์ common eastern (Bombus impatiens) จำนวน 143 ตัว นำไปใส่ไว้ในหลอดบรรจุดิน และกระตุ้นให้เข้าสู่ภาวะ พักตัวเทียมภายในตู้เย็นเป็นเวลา 7 วัน จากนั้นเติมน้ำประปาลงไปในหลอด โดยแบ่งกลุ่มราชินีผึ้ง ออกเป็น 6 กลุ่ม กลุ่มละ 21 ตัว และ 1 กลุ่มจำนวน 17 ตัวเป็นกลุ่มควบคุม โดยใช้ลูกสูบกดให้อยู่ใต้น้ำเป็นระยะเวลานาน 8 ชั่วโมง, 24 ชั่วโมง จนถึง 7 วัน ในขณะที่ยังคงสภาวะจำศีลอยู่ หลังจากการทดลอง ราชินีผึ้งทั้งหมดถูกนำออกจากหลอดที่มีน้ำท่วม ย้ายไปยังหลอดใหม่ที่มีดิน และเก็บไว้ในที่เย็นเป็นเวลาแปดสัปดาห์ ผลปรากฏว่าอัตราการรอดชีวิตของราชินีผึ้งค่อนข้างสูงทุกกลุ่ม ไม่ว่าจะถูกแช่น้ำนานแค่ไหน 

น้ำท่วมเป็นภัยธรรมชาติที่ยากจะคาดเดาสำหรับสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ใต้ดิน สิ่งนี้ยังเป็นประเด็นที่ได้รับการศึกษาค่อนข้างน้อยในผึ้งที่ทำรังหรือจำศีลอยู่ใต้ดิน ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่า ราชินีผึ้ง bumblebees ที่อยู่ในช่วงพักตัวมีความสามารถทนอยู่ใต้น้ำได้นานถึงหนึ่งสัปดาห์ โดยการปรับตัวหลากหลายรูปแบบเพื่อรับมือกับภาวะออกซิเจนต่ำ (hypoxia) ซึ่งเป็นความท้าทายประการสำคัญที่เกิดจากน้ำท่วม การปรับตัวเหล่านี้ครอบคลุมการเปลี่ยนแปลงระบบเผาผลาญจากการใช้อากาศหายใจไปเป็นแบบไม่ใช้อากาศ การลดอัตราการเผาผลาญอย่างรวดเร็ว พฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป และการปรับสัณฐานของระบบท่อลม แสดงถึงการปรับตัวเพื่อเอาชีวิตรอดในช่วงที่เกิดน้ำท่วมตามธรรมชาติ ทั้งนี้การศึกษาครั้งนี้จะนำไปสู่การขยายกลุ่มตัวอย่างถึงแมลงที่อาศัยอยู่ในพื้นที่น้ำท่วม เพื่อศึกษาหากลไกในการเอาตัวรอดต่อไป 

อ้างอิง : 

1. S. Rondeau and N.E. Raine. Unveiling the submerged secrets: bumblebee queens' resilience to flooding. Biology Letters. Published online April 17, 2024. doi: 10.1098/rsbl.2023.0609.  

2. Incorvaia, Darren. Hibernating bumblebee queens can survive days of watery submersion. Science News Explores. Published online June 24, 2024. https://www.snexplores.org/article/bumblebee-queens-survive-water-hibernation