"เบียร์วัคซีน" ท้าทายระบบสาธารณสุข หวังเพิ่มการเข้าถึงวัคซีนผ่านเครื่องดื่ม
Science News Categories
Publish date
25/12/2025
Image
"เบียร์วัคซีน" ท้าทายระบบสาธารณสุข หวังเพิ่มการเข้าถึงวัคซีนผ่านเครื่องดื่ม

การทดลองนอกกรอบของนักไวรัสวิทยาจาก National Institutes of Health (NIH) จุดชนวนข้อพิพาทด้านจริยธรรม ความปลอดภัย และการนำวัคซีนมาทำเป็น "อาหาร" เพื่อหลีกเลี่ยงกระบวนการรัฐที่ล่าช้า

 

คริส บัค (Chris Buck) นักไวรัสวิทยาจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติสหรัฐฯ (NCI) ประสบความสำเร็จในการพัฒนา "เบียร์วัคซีน" ซึ่งผลิตจากยีสต์ที่ผ่านการตัดต่อพันธุกรรมเพื่อสร้างโปรตีนของเชื้อโพลีโอมาไวรัส (Polyomavirus) โดยโครงการนี้เริ่มต้นจากการที่เขาต้องการหาหนทางใหม่ในการส่งมอบวัคซีนให้เข้าถึงง่ายและรวดเร็วกว่าเดิม เนื่องจากบัคมองว่ากระบวนการอนุมัติและระเบียบราชการที่ล่าช้าเปรียบเสมือน "กำแพงน้ำแข็ง" ที่ขัดขวางการช่วยชีวิตผู้ป่วย

 

เบียร์ดังกล่าวใช้ยีสต์สายพันธุ์ Saccharomyces cerevisiae ซึ่งเป็นยีสต์ชนิดเดียวกับที่ใช้ทำขนมปังและเบียร์ทั่วไป โดยบัคได้ดัดแปลงให้ยีสต์สร้างอนุภาคที่คล้ายไวรัสแต่ไม่ก่อโรค เมื่อดื่มเข้าไป ยีสต์ที่มีชีวิตจะทำหน้าที่เป็นพาหะนำอนุภาคเหล่านี้ผ่านกรดในกระเพาะอาหารไปยังลำไส้ เพื่อกระตุ้นให้ระบบภูมิคุ้มกันสร้างแอนติบอดี จากผลการทดลองกับตัวเองและคนในครอบครัว บัคระบุว่าเขามีระดับแอนติบอดีเพิ่มขึ้นต่อเชื้อโพลีโอมาไวรัสบางสายพันธุ์และไม่พบผลข้างเคียงที่เป็นอันตราย ซึ่งไวรัสสายพันธุ์ BK polyomavirus (BKV) สามารถก่อให้เกิดการติดเชื้อภายหลังการปลูกถ่ายอวัยวะโดยเฉพาะการปลูกถ่ายไต ทำให้เกิดภาวะไตอักเสบและทำให้ไตวายได้


แนวคิดของเบียร์วัคซีนนี้เปรียบเสมือนการส่ง "จดหมายในซองกันน้ำ" โดยที่ตัวยา (ข้อมูลในจดหมาย) จะถูกปกป้องด้วยยีสต์ (ซองกันน้ำ) เพื่อให้ผ่านอุปสรรคอย่างกรดในกระเพาะอาหารไปถึงจุดหมายคือลำไส้ได้อย่างปลอดภัยเพื่อสื่อสารกับระบบภูมิคุ้มกัน
อย่างไรก็ตาม โครงการนี้ได้ก่อให้เกิด ข้อโต้แย้งอย่างกว้างขวางในวงการวิทยาศาสตร์ เนื่องจากบัคเลือกที่จะทดลองกับตัวเองและเผยแพร่ข้อมูลผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์โดยไม่ผ่านการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญ (Peer-review) หลังจากถูกคณะกรรมการจริยธรรมของหน่วยงานต้นสังกัดสั่งระงับการวิจัย ผู้เชี่ยวชาญหลายท่านแสดงความกังวลว่าการทดลองในกลุ่มตัวอย่างขนาดเล็กเกินไปไม่สามารถยืนยันความปลอดภัยได้ และอาจเป็นการทำลายความเชื่อมั่นของสาธารณชนต่อวัคซีนที่ผ่านการทดสอบตามมาตรฐาน


นอกจากนี้ บัคยังมีความพยายามที่จะนำเสนอเบียร์วัคซีนในรูปแบบของ "ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร" หรือ "อาหาร" แทนที่จะเป็น "ยา" เพื่อหลีกเลี่ยงกฎระเบียบที่เข้มงวดของ Food & Drug Administration (FDA) แม้ว่าโครงการนี้จะยังคงเผชิญกับอุปสรรคทางกฎหมายและจริยธรรม แต่บัคยืนยันว่าสิ่งที่เขาทำคือการใช้ช่องทางเดียวที่เหลืออยู่เพื่อมอบทางเลือกในการป้องกันโรคให้กับประชาชนในยุคที่การเข้าถึงวัคซีนอาจถูกจำกัดด้วยนโยบายทางการเมืองและระบบราชการ
 


The relationship between beer yeast and beer quality | Tiantai® 2-150bbl  Brewery Equipment Proposal
ภาพแสดงการหมักเบียร์ โดยการนำยีสต์เข้าถังบ่มเพื่อให้เกิดการหมักทำให้ยีสต์ปล่อยแอลกอฮอล์
ที่มาของภาพ: The relationship between beer yeast and beer quality | Tiantai® 2-150bbl Brewery Equipment Proposal. (n.d.). https://www.craftbreweryequipment.com/News_Blog/Beer_Brewing_Tech/Brewe…

 

อ้างอิง
Saey, T. H. (2025, December 19). He made beer that’s also a vaccine. Now controversy is brewing. Science News. https://www.sciencenews.org/article/vaccine-beer-polyomavirus-chris-buck

 

ค้นคว้าเพิ่มเติม
Buck, C., Soleymani, S., Tavassoli, A., Emilija, V., Gedvilaite, A., Asiedu, C., & Pastrana, D. (2025). An edible polyomavirus vaccine. Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research). https://doi.org/10.5281/zenodo.17969224
Buck, C., & Buck, A. (2025). Vaccine beer: a Personal Healthcare report. Zenodo (CERN European Organization for Nuclear Research). https://doi.org/10.5281/zenodo.17968622
Cunningham, A. (2025, November 19). Eroding access to childhood vaccines jeopardizes health for all. Science News. https://www.sciencenews.org/article/childhood-vaccine-schedule-healthca…
 

Created by
เรียบเรียงโดย ธีรภัทร์ จามจุรีรักษ์ กองสื่อสารวิทยาศาสตร์ องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ