ผลจากการวิจัยชี้ว่าพืชที่ปลูกในอวกาศมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียได้มากกว่าบนโลก ส่งผลให้นักบินอวกาศที่รับประทานเจ็บป่วย เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติภารกิจ และอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

เป็นที่ทราบกันดีว่าการบริโภคผักสลัด อย่างเช่น ใบผักกาดและผักใบอื่น ๆ ช่วยทำให้ร่างกายได้รับสารอาหารในสัดส่วนที่เหมาะสม ดีต่อสุขภาพ ไม่ว่าพืชผักเหล่านั้นจะมาจากที่ใด การศึกษาก่อนหน้านี้แสดงให้เห็นว่าผักสลัดที่ปลูกในอวกาศสามารถรับประทานได้และให้สารอาหารเทียบเท่ากับพืชที่ปลูกบนโลก อย่างไรก็ตาม ผลงานตีพิมพ์ในนิตยสาร Scientific Reports โดยทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัย UD หรือ Delaware ประเทศสหรัฐอเมริกา ในเดือนที่ผ่านมา บ่งชี้ว่าผักที่ปลูกในอวกาศนั้นมีโอกาสที่จะปนเปื้อนไปด้วยแบคทีเรียซัลโมเนลลา (Salmonella) ซึ่งเป็นเชื้อก่อโรคระบบทางเดินอาหารและน้ำ หรืออาหารเป็นพิษ นับเป็นความเสี่ยงที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพของมนุษย์อวกาศที่กำลังปฏิบัติภารกิจอยู่ในสถานีอวกาศนานาชาติ (ISS: International Space Station)

ในสถานีอวกาศนั้นมีจุลินทรีย์และเชื้อราที่เป็นพาหะนำโรคมากมาย บางชนิดสามารถเจริญเติบโตได้อย่างรวดเร็วและเข้ามาอาศัยอยู่ในเนื้อเยื่อของผักกาดและพืชอื่น ๆ ที่ปลูกในอวกาศได้ ทีมนักวิจัยได้ทดลองปลูกผักกาดในระบบจำลองสภาวะไร้น้ำหนักบนสถานีอวกาศ โดยทั่วไปพืชจะตอบสนองต่อแรงโน้มถ่วงและรากจะเจริญเติบโตไปตามทิศทางของแรงโน้มถ่วง แต่ในระบบดังกล่าว ผักกาดจะถูกหมุนด้วยอุปกรณ์ที่เรียกว่า ไคลโนสแตท (clinostat) ทำให้พืชสับสนว่าด้านไหนขึ้นหรือลง และไม่สามารถตอบสนองต่อทิศทางของแรงโน้มถ่วงอย่างที่ควรจะเป็นได้ ราวกับกำลังอยู่ในสภาวะไร้น้ำหนักนั่นเอง

หลังจากนั้นใส่แบคทีเรียซัลโมเนลลา (Salmonella enterica) เข้าไปในระบบจำลองปลูกพืชอวกาศ ซึ่งตามกลไกการปกป้องตนเองของพืช เมื่อรับรู้ถึงสิ่งที่อาจจะเข้ามาบุกรุก อย่างเช่น มีแบคทีเรียอยู่ใกล้ ๆ ปากใบของพืชจะปิด แต่ในการทดลองนี้กลับพบว่าปากใบของผักกาดนั้นเปิดกว้างแทนที่จะปิดลง ซึ่งเป็นผลการทดลองที่ทีมวิจัยไม่ได้คาดคิดมาก่อน และแม้จะลองใส่กลุ่มแบคทีเรียที่ช่วยปกป้องพืชจากสิ่งแปลกปลอมเพิ่มเข้าไป ก็พบว่าพวกมันไม่มีประสิทธิผลอย่างที่คาดไว้ แสดงให้เห็นว่าในสภาวะไร้น้ำหนักผักกาดมีโอกาสถูกจู่โจมโดยเชื้อก่อโรคได้มากกว่าสภาวะปกติบนพื้นโลก

ความเข้าใจเพิ่มขึ้นเกี่ยวกับแบคทีเรียในอวกาศที่อาจก่อปัญหาได้นี้ เป็นอีกหนึ่งขั้นที่นำทีมวิจัยไปสู่การศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับการป้องกันหรือแก้ไขที่เหมาะสม เพื่อให้แน่ใจว่าอาหารที่ผลิตในอวกาศนั้นมีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค ทั้งนักบินอวกาศที่กำลังปฏิบัติภารกิจในสถานีอวกาศขณะนี้ ตลอดจนผู้ที่อาจจะอพยพไปเป็นประชากรอวกาศในอนาคต

ที่มาของแหล่งข้อมูล

Salads Grown in Space May Pose a Deadly Problem : ScienceAlert

https://www.udel.edu/udaily/2024/january/harsh-bais-kali-kniel-noah-totsline-spacegrown-plants-foodborne-infections/