
ภาพจำของไดโนเสาร์ซอโรพอดคอยาวที่ใช้ความสูงของมันเล็มกินใบไม้อ่อนบนยอดไม้อาจต้องถูกทบทวนใหม่ทั้งหมด หลังทีมนักบรรพชีวินวิทยาได้ค้นพบหลักฐานทางเคมีที่ชี้ชัดว่ายักษ์ใหญ่เหล่านี้เป็นนักเลือกกินโดยพิจารณาจากคุณค่าทางโภชนาการและเนื้อสัมผัสของพืชมากกว่าจะกินทุกอย่างที่คอเอื้อมถึง
นานมาแล้ว นักบรรพชีวินวิทยาสันนิษฐานพฤติกรรมการกินของไดโนเสาร์จากลักษณะทางกายภาพเป็นหลัก เช่น ไดโนเสาร์ซอโรพอด (Sauropod) คอยาวอย่าง คามาราซอรัส (Camarasaurus) ถูกเชื่อว่าใช้ความสูงของมันเล็มกินใบไม้อ่อนบนยอดไม้สูง ขณะที่ไดโนเสาร์ขนาดเล็กกว่าจะกินพืชพรรณที่อยู่ต่ำลงมา แต่ทว่า สมมติฐานนี้อาจเป็นเพียงภาพอย่างง่ายที่ไม่ได้สะท้อนความจริงอันซับซ้อน การค้นพบครั้งนี้นำโดยนักบรรพชีวินวิทยาจาก Texas Science & Natural History Museum in Austin และคณะ ซึ่งได้ตีพิมพ์ผลการศึกษาล่าสุดลงในวารสารวิชาการ Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology
ทีมนักวิจัยได้ใช้เทคโนโลยีล้ำสมัยในการวิเคราะห์ ไอโซโทปของแคลเซียม (Calcium Isotopes) ที่ถูกเก็บรักษาไว้ในเคลือบฟันฟอสซิลอายุ 150 ล้านปีของไดโนเสาร์นานาชนิด ซึ่งเปรียบเสมือนลายเซ็นทางเคมี ที่สามารถบอกเล่าเรื่องราวของอาหารมื้อสุดท้ายได้อย่างแม่นยำ Liam Norris กล่าวว่า “ข้อมูลที่ได้น่าทึ่งมาก มันหักล้างแนวคิดเดิมที่ว่าไดโนเสาร์เหล่านี้กินพืชตามระดับความสูงของมัน ผลการวิเคราะห์ไอโซโทปในฟันของคามาราซอรัส ซึ่งเป็นไดโนเสาร์คอยาว ชี้ว่าพวกมันไม่ได้กินใบไม้อ่อนบนยอดไม้เป็นหลัก แต่กลับเลือกกินพืชที่มีกิ่งก้านแข็งหรือพืชทนแล้ง ซึ่งอาจให้สารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายขนาดมหึมาของมันมากกว่า”
ในทางตรงกันข้าม แคมป์โทซอรัส (Camptosaurus) ซึ่งมีขนาดเล็กกว่า กลับมีลายเซ็นไอโซโทปที่สอดคล้องกับการกินพืชส่วนที่อ่อนนุ่ม เช่น ใบและยอดอ่อนอย่างชัดเจน การค้นพบนี้ชี้ให้เห็นถึงกลไกทางธรรมชาติที่เรียกว่า การแบ่งส่วนเฉพาะทางเชิงนิเวศ (Niche Partitioning) ซึ่งสิ่งมีชีวิตต่างชนิดกันสามารถอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมเดียวกันได้โดยลดการแข่งขันกันเอง ผ่านการเลือกบริโภคแหล่งอาหารที่แตกต่างกัน นอกจากนี้ การศึกษายังครอบคลุมไปถึงไดโนเสาร์นักล่าอย่าง อัลโลซอรัส (Allosaurus) ซึ่งพบว่าล่าไดโนเสาร์กินพืชเป็นอาหาร แต่ไม่กินกระดูก และสัตว์เลื้อยคลานคล้ายจระเข้ในยุคนั้นที่กินปลาเป็นอาหารหลัก
งานวิจัยชิ้นนี้ไม่เพียงแต่เปลี่ยนความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรมการกินของไดโนเสาร์เท่านั้น แต่ยังมอบภาพที่ชัดเจนและซับซ้อนยิ่งขึ้นของระบบนิเวศในยุคจูราสสิก แสดงให้เห็นว่ามันเป็นโลกที่มีการจัดสรรทรัพยากรอย่างมีพลวัต มากกว่าจะเป็นเพียงการแข่งขันเพื่อความอยู่รอดอย่างง่ายๆ
ภาพประกอบ
Liam Norris กำลังเก็บตัวอย่าง Enamel จากฟอสซิลฟันไดโนเสาร์แคมป์โทซอรัส (Camptosaurus) ที่แหล่งขุดค้นคาร์เนกี (Carnegie Quarry) ในเดือนกรกฎาคม ปี 2023
คำอธิบายภาพที่แสดงการเปรียบเทียบค่าทางเคมีที่เรียกว่า ไอโซโทปแคลเซียม δ44/40Ca ซึ่งวัดได้จากฟอสซิลของไดโนเสาร์กินพืช โดยจำแนกตาม หมวดหิน (Formation)
การแบ่งกลุ่มในกราฟ:
• การแบ่งตามสี: ไดโนเสาร์กลุ่มต่างๆ ถูกแทนด้วยสี ดังนี้
o เฉดสีเขียว: กลุ่มซอโรโพโดมอร์ฟ (พวกคอยาว เช่น บรอนโตซอรัส)
o เฉดสีน้ำเงิน: กลุ่มออร์นิโธพอด (พวกปากเป็ด เช่น อิกัวโนดอน)
o สีม่วง, แดง, ชมพู: กลุ่มออร์นิธิสเชียนอื่นๆ (เช่น สเตโกซอรัส, ไทรเซราทอปส์)
• การเรียงลำดับ: ในแต่ละหมวดหิน ไดโนเสาร์จะถูกเรียงจากซ้ายไปขวาตามระดับความสูงในการกินอาหาร (เช่น ไดโนเสาร์ที่กินพืชเตี้ยๆ จะอยู่ทางซ้าย และพวกที่กินยอดไม้สูงๆ จะอยู่ทางขวา)
อ้างอิง
L. Norris et al. Calcium isotopes reveal niche partitioning within the dinosaur fauna of the Carnegie Quarry, Morrison Formation. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. Vol. 675, October 1, 2025, 113103. doi: 10.1016/j.palaeo.2025.113103.
Tom Metcalfe. (October 14, 2025). Fossil teeth reveal some dinos were fussy eaters. Science News Explores. https://www.snexplores.org/article/fossil-teeth-calcium-dinos-fussy-eat…