เปิดมิติใหม่แห่งการบำบัดน้ำเสีย นักวิจัยเผยเปลี่ยน "กากกาแฟ" เป็นตัวกรองอัจฉริยะ กำจัดตะกั่วและโลหะหนักได้เกือบสมบูรณ์ ชี้เป็นทางออกต้นทุนต่ำเพื่อสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน

ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Loughborough University ประเทศอังกฤษ ประสบความสำเร็จในการพัฒนานวัตกรรมบำบัดน้ำเสียจากกากกาแฟใช้แล้ว ซึ่งเป็นขยะเหลือทิ้งปริมาณมหาศาลจากการบริโภคในชีวิตประจำวัน โดยผลการวิจัยที่ตีพิมพ์ในิตยสาร ScienceDirect และ Clean Technologies ยืนยันว่า กากกาแฟมีคุณสมบัติพิเศษในการดักจับโลหะหนักที่เป็นพิษ เช่น ตะกั่ว ทองแดง และสังกะสี ได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงถึง 98% โดยเฉพาะเมื่อนำไปผ่านกระบวนการให้ความร้อนจนกลายเป็น "ไบโอชาร์" (Biochar) ซึ่งไบโอชาร์เพียง 1 กรัม สามารถดูดซับตะกั่วได้มากถึง 4.9 มิลลิกรัม นับเป็นกุญแจสำคัญในการแก้ปัญหามลพิษทางน้ำโดยไม่ต้องพึ่งพาเทคโนโลยีที่ซับซ้อนหรือวัสดุราคาแพง

กลไกสำคัญที่ทำให้กากกาแฟกลายเป็นตัวกรองน้ำชั้นดี คือโครงสร้างทางชีวภาพที่มีรูพรุนตามธรรมชาติ ซึ่งทำหน้าที่เป็นกับดักไอออนของโลหะหนักได้อย่างดีเยี่ยม โดยงานวิจัยชิ้นแรกได้ทดลองนำกากกาแฟจากโรงอาหารของมหาวิทยาลัยมาแปรรูปเป็นวัสดุคาร์บอนสูงเพื่อเพิ่มพลังในการดูดซับ ขณะที่งานวิจัยอีกฉบับมุ่งเน้นความเรียบง่ายด้วยการใช้กากกาแฟดิบที่ไม่ผ่านการแปรรูป ซึ่งพบว่ายังคงให้ผลลัพธ์ที่ดีเยี่ยมในการกำจัดโลหะหนักในกรณีที่มีการปนเปื้อนระดับต่ำ นอกจากนี้ยังมีการทดลองนำกากกาแฟไปผสมกับแกลบข้าวเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการรับมือกับน้ำเสียที่มีความเข้มข้นของสารพิษสูง ซึ่งพบว่าสูตรผสมนี้สามารถกำจัดทองแดงและสังกะสีได้มากกว่า 96% เลยทีเดียว

ดร. ดิกันตา บี. ดาส อาจารย์ด้านวัสดุพรุนแห่งมหาวิทยาลัย Loughborough University กล่าวว่า นวัตกรรมนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยสร้างระบบกรองน้ำที่เข้าถึงได้ง่ายสำหรับชุมชนหรืออุตสาหกรรมขนาดเล็กเท่านั้น แต่ยังเป็นการขับเคลื่อนแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) อย่างเป็นรูปธรรม เนื่องจากสถิติการบริโภคกาแฟทั่วโลกที่มีมากกว่า 176 ล้านถุงต่อปี ส่งผลให้เกิดขยะกากกาแฟที่ถูกทิ้งในหลุมฝังกลบเป็นจำนวนมหาศาล การเปลี่ยนขยะเหล่านี้ให้กลายเป็นวัสดุดูดซับที่มีมูลค่าสูง ทั้งการลดขยะโลกและการแก้ปัญหามลพิษทางน้ำที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพมนุษย์และระบบนิเวศอย่างยั่งยืนในอนาคต
 

อ้างอิง
Khollam, A. (2025, December 17). Spent coffee grounds remove up to 98% of lead and metals from contaminated water. Interesting Engineering. 
https://interestingengineering.com/science/coffee-grounds-remove-lead-c…
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0961953425009791
https://www.mdpi.com/2571-8797/7/4/113