กลางป่าดิบเขาอันเงียบสงบของเขานัน จังหวัดนครศรีธรรมราช มีสัตว์เลื้อยคลานลึกลับซ่อนตัวอยู่ในเรือนยอดไม้สูง ที่ระดับความสูงกว่า 1,400 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล นั่นคือ “กิ้งก่าหัวยาวเขานัน” หรือ Khao Nan Long-headed Lizard กิ้งก่าขนาดกลางที่โดดเด่นด้วยหัวเรียวยาวกว่ากิ้งก่าสกุลอื่น สีลำตัวน้ำตาลลายดำที่พรางตัวกลมกลืนกับเปลือกไม้ และในวัยอ่อนยังมีสีอมเขียวชวนให้นึกถึงยอดใบไม้อ่อน

เจ้ากิ้งก่านี้มีความยาวตัวประมาณ 10 เซนติเมตร หางยาวกว่า 12 เซนติเมตร มีเกล็ดตามลำตัวเรียงแน่นถึง 72–75 แถว ออกหากินในเวลากลางวันและล่าแมลงเป็นหลัก ด้วยความปราดเปรียวและการพลางตัวที่แนบเนียน ทำให้แม้แต่สายตานักสำรวจยังยากจะพบเห็น มันใช้ชีวิตอย่างสงบในพื้นที่เดียวเท่านั้นคือ “สันเย็น” แห่งอุทยานแห่งชาติเขานัน

ด้วยการค้นพบที่ยังจำกัดเพียงจุดเดียวในประเทศไทย “กิ้งก่าหัวยาวเขานัน” จึงถือเป็นสัตว์เฉพาะถิ่นที่หายากยิ่ง และเป็นอีกหนึ่งหลักฐานแสดงถึงความหลากหลายทางชีวภาพของผืนป่าภาคใต้ไทย ที่ยังคงรอการศึกษาและการอนุรักษ์อย่างใส่ใจ