ผลวิจัยชี้ 'ซีแซนทีน' สารแคโรทีนอยด์ในผักใบเขียว มีคุณสมบัติในการเพิ่มประสิทธิภาพของระบบภูมิคุ้มกัน เปิดทางการรักษาเสริมด้วยสารอาหารทั่วไปให้กับผู้ป่วยมะเร็ง

Zeaxanthin (ซีแซนทีน) สารกลุ่มแคโรทีนอยด์ที่รู้จักกันดีในฐานะอาหารเสริมเพื่อสุขภาพดวงตาและการมองเห็น ถูกค้นพบว่ามีบทบาทสำคัญอย่างไม่คาดคิดในวงการรักษามะเร็ง งานวิจัยซึ่งได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Cell Reports Medicine โดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Chicago Medical Center เมื่อเดือน ก.ย. 2568 ที่ผ่านมา เปิดเผยว่าสารอาหารที่ได้จากพืชชนิดนี้ สามารถทำหน้าที่เป็นสารกระตุ้นภูมิคุ้มกัน(immunomodulator) ที่ช่วยเพิ่มศักยภาพของเซลล์ภูมิคุ้มกันในร่างกายในการต่อสู้กับมะเร็งได้ ส่งเสริมการรักษาด้วยวิธีภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) ที่มีอยู่แล้วให้มีประสิทธิภาพ ปลอดภัย และเข้าถึงได้ง่ายขึ้น

งานวิจัยนี้เผยให้เห็นกลไกอันซับซ้อนที่ซีแซนทีนใช้ในการต่อต้านเซลล์มะเร็ง โดยเข้าไปเพิ่มประสิทธิภาพของเซลล์เม็ดเลือดขาว T cells ประเภท CD8+ ซึ่งเป็นเหมือนทหารแถวหน้าของระบบภูมิคุ้มกัน ทำหน้าที่ค้นหาและทำลายเซลล์เนื้องอกโดยตรง โดยสารอาหารนี้จะเสริมความแข็งแกร่งและส่งเสริมการกระตุ้นตัวรับสัญญาณ (T-cell Receptor หรือ TCR) บนพื้นผิวของเซลล์ CD8+ ตัวรับสัญญาณที่แข็งแรงขึ้นนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในการทำให้ T cells สามารถจดจำและเข้าจับกับเซลล์มะเร็งได้อย่างมีประสิทธิภาพ นำไปสู่การส่งสัญญาณภายในเซลล์ที่ดีขึ้น ผลลัพธ์คือการเพิ่มความสามารถในการทำลายเซลล์ (cytotoxicity) และการผลิตสารไซโตไคน์ (cytokine) เพื่อสั่งการโจมตีเนื้องอกอย่างเต็มรูปแบบ 

การศึกษาจากหนูทดลอง พบว่าการเสริมซีแซนทีนด้วยการรับประทาน สามารถชะลอการเติบโตของเนื้องอก ทั้งมะเร็งผิวหนังและมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้อย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนี้ ซีแซนทีนยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของยายาภูมิคุ้มกันบำบัดกลุ่มยับยั้งการทํางานที่อิมมูนเช็คพอยต์ (Immune checkpoint inhibitors) ชนิด Anti-PD1 ซึ่งเป็นหนึ่งในการรักษาที่ทันสมัยที่สุดสำหรับมะเร็งหลายชนิดในปัจจุบัน 

ซีแซนทีน เป็นสารแคโรทีนอยด์ที่พบได้ตามธรรมชาติในผักและผลไม้หลากชนิด เช่น ผักโขม พริก ข้าวโพด และผักใบเขียวอื่น ๆ เข้าถึงได้ง่ายและมีความปลอดภัยสูง จึงมีศักยภาพในการเป็นส่วนประกอบเสริมทางโภชนาการเพื่อสนับสนุนการบำบัดด้วยยาแผนปัจจุบัน 

ดร. จิง เฉิน ศาสตราจารย์ด้านการแพทย์อาวุโสและนักวิจัยหลักของการศึกษานี้ กล่าวว่า "เราประหลาดใจที่พบว่าซีแซนทินซึ่งเป็นที่รู้จักในบทบาทด้านสุขภาพดวงตา มีหน้าที่ใหม่ในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันต้านมะเร็ง" และเน้นย้ำว่า "งานวิจัยของเราแสดงให้เห็นว่าสารอาหารในอาหารทั่วไปสามารถเสริมศักยภาพให้กับการรักษาโรคมะเร็งขั้นสูงอย่างภูมิคุ้มกันบำบัดได้" การค้นพบนี้จึงเปิดประตูสู่แนวทางการรักษาเสริมที่อาจมอบความหวังใหม่ให้กับผู้ป่วยมะเร็งในอนาคต 
 

อ้างอิง

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2666379125003970?via%3Dihub
University of Chicago Medical Center. "A common supplement could supercharge cancer treatments." ScienceDaily