โดนัลด์ ทรัมป์ ประกาศว่าสหรัฐฯ ต้องได้รับผลตอบแทนจากการสนับสนุนยูเครนทำสงครามเป็นสิทธิ์เข้าถึงแร่หายาก หรือ แร่ Rare Earth ที่พบในยูเครน

สำนักข่าว THE STANDARD รายงานสถานการณ์สงครามรัสเซียยูเครนที่ดำเนินมา 3 ปีแล้ว โดยสหรัฐฯได้กลายเป็นผู้สนับสนุนหลักในการช่วยเหลือยูเครนที่ผ่านมา ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบของเงินงบประมาณและอาวุธ แต่การกลับสู่ทำเนียบขาวอีกครั้งของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ อาจทำให้ความสัมพันธ์ของสองประเทศเปลี่ยนไป โดยทรัมป์ประกาศชัดเจนว่าสหรัฐฯ จะต้องได้รับผลตอบแทนจากการช่วยเหลือยูเครนและออกมาเปิดประเด็นถึงข้อตกลงที่สหรัฐฯ จะมีสิทธิ์เข้าถึงแร่หายาก หรือ แร่ Rare Earth ของยูเครนได้ เพื่อเป็นการชดเชยที่สหรัฐฯใช้งบประมาณจำนวนมหาศาลช่วยเหลือยูเครนในช่วงสงครามที่ต้องต่อสู้กับการรุกรานของรัสเซีย โดยอ้างว่าสหรัฐฯ ให้งบสนับสนุนไปราว 3.75 แสนล้านดอลลาร์ตั้งแต่สงครามนี้เปิดฉากขึ้น

แร่ Rare Earth เป็นกลุ่มโลหะหนัก 17 ชนิด ซึ่งเป็นธาตุในกลุ่มแลนทาไนด์ (Lanthanide) 15 ธาตุ และอีก 2 ธาตุในหมู่โลหะทรานซิชัน ได้แก่ สแกนเดียม (Scandium) และอิตเทรียม (Yttrium) ซึ่งพบได้ในเปลือกโลก แต่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ความต้องการแร่เหล่านี้เพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากเป็นองค์ประกอบสำคัญในการผลิตรถยนต์ไฟฟ้า โทรศัพท์มือถือ และเทคโนโลยีและอุตสาหกรรมพลังงานสะอาด แร่เหล่านี้ยังเป็นส่วนประกอบสำคัญสำหรับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ขายให้กับผู้บริโภค อุปกรณ์ทางทหาร และที่สำคัญที่สุด คือ ศูนย์กลางข้อมูลของปัญญาประดิษฐ์ (AI) แร่ Rare Earth อาจจะไม่ได้หาพบเจอยากเหมือนชื่อ แต่กระบวนการสกัดและแปรรูปนั้นซับซ้อนและมี ต้นทุนสูงมาก

ข้อมูลจากสำนักงานสำรวจทางธรณีวิทยาแห่งสหรัฐฯ (USGS) ระบุว่าสหรัฐต้องพึ่งพาการนำเข้า Rare Earth สูงถึง 80% จากจีน มาเลเซีย ญี่ปุ่น และ เอสโตเนีย ในปี 2023 สหรัฐฯ นำเข้าสารประกอบและโลหะของแร่ Rare Earth มูลค่ารวม 190 ล้านดอลลาร์ แสดงให้เห็นถึงความจำเป็นที่สหรัฐฯ ต้องหาทางลดการพึ่งพาจีนไปด้วย เพราะจีนยังเป็นผู้ผลิตอันดับหนึ่ง ซึ่งสกัดแร่ได้ราว 60% จากจำนวนทั้งหมด และมีปริมาณแร่สำรองประมาน 40% ของโลก เรียกได้ว่าจีนเป็นชาติที่เกือบผูกขาดแร่หายากนี้

ข้อตกลงนี้ระหว่างยูเครนกับสหรัฐฯบรรลุแล้วหลังจากมีการเจรจากันยูเครนยอมรับข้อตกลงพร้อมเงื่อนไขบางประการเพื่อผลประโยชน์ของชาติ และนับเป็นก้าวสำคัญที่อาจจะช่วยฟื้นฟูเศรษฐกิจยูเครนในระยะยาวให้ทำสงครามต่อไปได้แต่ขณะเดียวกันก็สะท้อนให้เห็นถึงต้นทุนที่ยูเครนก็ต้องจ่ายเพื่อแลกกับการได้รับการสนับสนุนจากวอชิงตันต่อไป

อ้างอิง

1. The Standard. (2025, February 26). แร่ Rare Earth คืออะไร ทำไมทรัมป์อยากได้จากยูเครน? | NEWS DIGEST. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=JpywvQi6otw
2. BBC. (n.d.). แร่หายากของยูเครนมีอะไรบ้าง และทำไมจึงเป็นที่ต้องการของทรัมป์ ?. BBC News ไทย. https://www.bbc.com/thai/articles/cx2848g5eyqo
3. https://www.usgs.gov/centers/national-minerals-information-center/rare-earths-statistics-and-information