ก้าวข้ามขีดจำกัดวัยชรา กับวิธีสร้างภูมิคุ้มกับแบบใหม่ โดยใช้ “ตับ”
Science News Categories
Publish date
19/12/2025
Image
1

ทีมนักวิจัยจาก MIT และ Broad Institute ใช้เทคโนโลยี mRNA กระตุ้นให้เซลล์ตับของผู้สูงอายุ สร้างสัญญาณที่จำเป็นต่อการพัฒนา T-cell แทนต่อมไทมัสที่เสื่อมสมรรถภาพ ช่วยฟื้นฟูระบบภูมิคุ้มกันผู้สูงอายุให้กลับมาต่อสู้กับเชื้อโรคและตอบสนองต่อการรักษามะเร็งได้ดีขึ้น

 

เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2568 วารสาร Nature รายงานการค้นพบครั้งสำคัญจาก MIT และ Broad Institute เกี่ยวกับแนวทางการฟื้นฟูระบบภูมิคุ้มกันในผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นความท้าทายครั้งใหญ่ในการก้าวเข้าสู่สังคมสูงวัย คือความเสื่อมถอยของระบบภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังอายุ 75 ปี เมื่อต่อมไทมัส ที่เปรียบเสมือนโรงงานผลิตเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด T-cell เริ่มเสื่อมสมรรถภาพลง ส่งผลให้ร่างกายขาดแคลนเซลล์ที่ทำหน้าที่สำคัญในการควบคุมและกระตุ้นการทำงานของภูมิคุ้มกัน โดยการวิจัยครั้งนี้ได้พลิกโฉมวงการแพทย์ด้วยการใช้ “ตับ” ให้สามารถเป็นแหล่งสร้างภูมิคุ้มกันสำรอง ช่วยต่อมไทมัสที่เสื่อมสภาพไป


โดยความก้าวหน้านี้อาศัยเทคโนโลยี mRNA ที่บรรจุรหัสคำสั่งสำหรับโปรตีนสำคัญ 3 ชนิด ได้แก่ DLL1, FLT-3 และ IL-7 ซึ่งเป็นโปรตีนที่ช่วยให้เซลล์ต้นกำเนิดพัฒนาไปเป็น T-cell โปรตีน 3 ชนิด
ถูกห่อหุ้มด้วยอนุภาคไขมันนาโน (Lipid Nanoparticles) เมื่ออนุภาคไขมันนาโนที่มีรหัส mRNA บรรจุอยู่ถูกฉีดเข้าสู่กระแสเลือด อนุภาคเหล่านี้จะไปสะสมตัวอยู่ในตับ และเริ่มผลิตโปรตีน 3 ชนิดที่ถูกฝังรหัสไว้ ออกมาทำงานร่วมกัน เพื่อกระตุ้นและฟูมฟักเซลล์ T-cell ที่ยังไม่โตเต็มที่ให้กลายเป็นเซลล์ที่พร้อมทำงานและมีประสิทธิภาพสูงอีกครั้ง สาเหตุที่นักวิจัยเลือกใช้ตับเป็นกลไกหลัก เนื่องจากตับเป็นอวัยวะที่มีความพิเศษในการรักษาประสิทธิภาพการผลิตโปรตีนไว้ได้ดีแม้ในวัยชรา อีกทั้งยังเป็นอวัยวะที่กระแสเลือดและเซลล์ภูมิคุ้มกันรวมถึง T-cell ต้องไหลเวียนผ่าน


นอกจากนั้นผลการทดสอบในห้องปฏิบัติการให้ผลลัพธ์ที่น่าทึ่ง โดยเฉพาะในการรักษามะเร็งในหนูทดลองที่มีอายุมาก พบว่ากลุ่มที่ได้รับทั้งวัคซีน mRNA สูตรนี้ควบคู่ไปกับยาภูมิคุ้มกันบำบัด มีอัตราการรอดชีวิตและอายุขัยที่เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับการรักษาแบบเดิมที่ใช้ยาภูมิคุ้มกันบำบัดเพียงอย่างเดียว การค้นพบนี้เป็นทางเลือกใหม่ที่ปลอดภัยกว่าวิธีการฉีดสารกระตุ้นเข้ากระแสเลือดโดยตรงแบบในอดีต ซึ่งช่วยลดผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายต่อร่างกายได้เป็นอย่างดี โดยนักวิจัยเชื่อมั่นว่า แนวทางนี้จะเป็นก้าวสำคัญที่ช่วยทลายข้อจำกัดด้านสุขภาพของผู้สูงอายุ หากสามารถพัฒนามาใช้ในมนุษย์ได้จริงในอนาคต จะทำให้ผู้สูงอายุมีระบบภูมิคุ้มกันที่แข็งแรงพร้อมต่อสู้กับโรคร้าย และก้าวข้ามขีดจำกัดทางชีวภาพของวัยชราได้
 

 

นักวิจัยจาก MIT ค้นพบวิธีที่จะใช้ตับเพื่อต่อต้านการลดลงของเซลล์ T ที่เกี่ยวข้องกับอายุ (ดังแสดงในภาพ) โดยจะฟื้นฟูจำนวน T-cell และเพิ่มการตอบสนองของร่างกายต่อวัคซีน ที่มาของภาพ: NIAID

 

อ้างอิง
Trafton, A. (2025, December 17). New study suggests a way to rejuvenate the immune system. MIT News. https://news.mit.edu/2025/new-study-suggests-way-rejuvenate-immune-syst…

 

Created by
เรียบเรียงโดย ศรสวรรค์ เลี่ยมทอง กองสื่อสารวิทยาศาสตร์ องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ