การเติบโตขึ้นอยู่กับประสบการณ์ ไม่ใช่ขนาดตัว มีจริงหรือ???

            กบพาราด็อกซิคัล (paradoxical frog) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pseudis paradoxa เป็นกบสัญชาติอเมริกาใต้ชอบอาศัยอยู่ตามแม่น้ำ ทะเลสาบ และหนองน้ำ ชื่อของมันมาจากคำว่า “paradox” ที่มีความหมายว่า “ย้อนแย้ง” โดยทั่วไปแล้ว ไม่ว่าจะสิ่งมีชีวิตอะไรก็ตามตอนเด็กต้องตัวเล็กกว่าตอนโตเสมอ แต่ความย้อนแย้งกลับกลายเป็นคุณลักษณะที่โดดเด่นทำให้มันแตกต่างจากเพื่อน โดยช่วงวัยเด็กในตอนที่เป็นลูกอ๊อด (tadpole) มีลำตัวยาวมากถึง 10-11 นิ้ว จนได้ฉายา “ลูกอ๊อดที่ใหญ่ที่สุดในโลก” แต่พอเกิดกระบวนการเปลี่ยนแปลงรูปร่าง หรือ “Metamorphosis” จนกลายเป็นกบตัวเต็มวัย ขนาดตัวของมันกลับลดลงเหลือเพียง 3 นิ้ว เท่านั้น! ซึ่งตรงข้ามกับธรรมชาติของการเจริญเติบโตของสิ่งมีชีวิตอย่างน่าประหลาดใจ

           แล้วทำไมจากลูกอ๊อดตัวใหญ่ถึงหดตัวจนมีขนาดเล็กลงเมื่อกลายเป็นกบล่ะ? ทั้งนี้เนื่องจากว่าในช่วงที่มันเป็นลูกอ๊อดมันจะกินพืช เช่น สาหร่าย เป็นอาหาร และในช่วงนี้เองมันจะมีการกักเก็บอาหารจำนวนมากไว้ใช้ในกระบวนการเปลี่ยนแปลงรูปร่างจากลูกอ๊อดไปเป็นกบตัวเต็มวัย ซึ่งกระบวนการดังกล่าวจะทำให้มีการเปลี่ยนแปลงด้านสรีรวิทยา โดยจะมีการใช้ปอดหายใจแทนเหงือก พร้อมกับรับออกซิเจนผ่านทางผิวหนังร่วมด้วย และการเปลี่ยนแปลงในด้านร่างกาย โดยเหงือกจะค่อยๆลดรูปหายไป หางหดสั้นลง ขาเริ่มงอก จนกระทั่งมีลักษณะเหมือนกบตัวเต็มวัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวนี้พบได้ทั่วไปในกบ แต่สิ่งที่แตกต่างไปในเจ้า paradoxical frog ทำให้มันน่าสนใจ คือมันใช้เวลาไปกับกระบวนการดังกล่าว นานถึง 6 เดือน ซึ่งนานกว่าลูกอ๊อดในสายพันธุ์อื่นๆ 3-4 เท่า และเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงรูปร่างนั้นต้องใช้พลังงานอย่างมาก ทำให้ร่างกายของมันตอนเป็นลูกอ๊อดอัดแน่นไปด้วยสาหร่ายหรือพืชที่กินเข้าไป เพื่อกักเก็บสารอาหารไว้ที่ตัวอันใหญ่โตจนกลายเป็น "ลูกอ๊อดยักษ์" จากนั้นอาหารที่ถูกเก็บไว้ส่วนใหญ่จะถูกใช้หมดเมื่อลูกอ๊อดแปลงร่างเป็นกบโตเต็มวัย ส่งผลให้ขนาดของมันลดลงอย่างมาก

              แม้ว่ามันจะมีขนาดเล็กลง แต่ความสามารถสมองของมันไม่ได้เล็กลงตามตัว กลับมีพัฒนาการที่ดีขึ้น เห็นได้ชัดคือ วิถีการกินอาหารช่วงที่เป็นลูกอ๊อดจากกินพืชเป็นอาหาร แต่พอโตเป็นกบตัวเต็มวัยมีความสามารถในการจับกินแมลงและสิ่งมีชีวิตเล็กๆ ทั้งที่ขนาดตัวของมันเล็กลงถึง 3 เท่าตัวจากตอนเด็ก นอกจากเรื่องขนาดตัวที่เล็กลงของมันจะน่าสนใจแล้ว เคยมีรายงานว่า ผิวหนังของเจ้าลูกอ๊อดยักษ์มีโปรตีน pseudin-2 ซึ่งเป็นโปรตีนที่สามารถกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมนอินซูลินจากเซลล์ตับอ่อน โดยในทางการแพทย์สามารถใช้เป็นยารักษาโรคเบาหวานชนิดที่สอง (Type 2 diabetes) ซึ่งมีสาเหตุมาจากการดื้อฮอร์โมนอินซูลินได้อีกด้วย

ดังนั้นชีวิตของเจ้า paradoxical frog จึงเป็นตัวอย่างของคำกล่าวว่า “การเติบโตขึ้นอยู่กับประสบการณ์ ไม่ใช่ขนาดตัว”  We age, not by years, but by stories

อ้างอิงเนื้อหา

1. Emerson S. B. The giant tadpole of Pseudis paradoxa. 1988. Biological Journal of the Linnean Society. 34 (2): 93–104. 
2. Downie J.R., Ramnarine I., Sams K., and  Walsh P.T. 2009. The paradoxical frog Pseudis paradoxa: larval habitat, growth and metamorphosis. Herpetological Journal 19: 11–19.
3. Stan C. Smith. Awesome Animal Fact - Shrinking Frog  [Online]. 2022. http://www.stancsmith.com/blog/awesome-animal-shrinking-frog (18 December 2023)
4. Olson L., Soto A.M., Knoop F.C., and Conlon J.M. 2001. Pseudin-2: an antimicrobial peptide with low hemolytic activity from the skin of the paradoxical frog. Biochemical and Biophysical Research Communications (BBRC) 8:4.

อ้างอิงรูปภาพ

1. https://willdlife.fandom.com/wiki/Paradoxical_Frog
2. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:NHM_London_Paradoxical_frog_(Pseudis_paradoxa)_model.jpg