เมื่อพระอาทิตย์ลับขอบฟ้า เสียงหนึ่งที่ค่อย ๆ ดังขึ้นแทนความเงียบของค่ำคืน คือเสียงร้องแหลมสูงของ “จิ้งหรีดหางดาบ” (Sword-tailed Cricket) แมลงตัวเล็กสีน้ำตาลหรือเขียวพรางตัว ที่มีลักษณะโดดเด่นคืออวัยวะวางไข่ของเพศเมียที่ยื่นยาวคล้ายดาบ พวกมันมีหนวดยาวเป็นพิเศษ ใช้ตรวจจับแรงสั่นสะเทือน และขาหลังทรงพลังที่ใช้กระโดดหลบภัยอย่างรวดเร็ว 

เบื้องหลังเสียงแหลมสูงอันคุ้นหูนั้น เกิดจากการเสียดสีของปีกคู่หน้าในเพศผู้ ซึ่งมีโครงสร้างพิเศษคล้ายซี่ฟัน เรียกกลไกนี้ว่า Stridulation เปรียบได้กับการสีไวโอลินของวงออร์เคสตราเสียงเดียวของรัตติกาล เสียงนี้ไม่ใช่แค่กล่อมโลกให้นอนหลับ แต่มันคือการดึงดูดเพศเมีย และขับไล่คู่แข่งออกจากอาณาเขตของตน

ที่น่าทึ่งยิ่งกว่าคือ เสียงของจิ้งหรีดหางดาบสามารถบอกอุณหภูมิได้! นักวิทยาศาสตร์พบว่า เมื่ออากาศอุ่นขึ้น ระบบเผาผลาญของจิ้งหรีดจะเร็วขึ้น ทำให้พวกมันร้องถี่ขึ้นตามอุณหภูมิ ด้วยเหตุนี้ เสียงร้องของพวกมันจึงเป็นเหมือน “เทอร์โมมิเตอร์มีชีวิต” ที่ช่วยบอกเราถึงสภาพแวดล้อมโดยไม่ต้องใช้เครื่องมือใด ๆ เลย