ชุมชนบ้านดงผาปูนเป็นพื้นที่ภูเขาและป่าต้นน้ำที่เคยประสบปัญหาน้ำหลากและดินโคลนถล่ม ชุมชนได้ดำเนินงานอนุรักษ์และฟื้นฟูป่าต้นน้ำ สร้างฝายชะลอความชุ่มชื้น และมีกฎกติกาในการดูแลรักษาป่าร่วมกัน ทำให้ลำห้วยที่เคยแห้งกลับมีน้ำไหลตลอดปี ระบบนิเวศกลับมาอุดมสมบูรณ์ ชุมชนได้เป็นต้นแบบการฟื้นฟูเขาหัวโล้นและเปลี่ยนจากพืชเชิงเดี่ยวมาปลูกไม้ 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง และทำวนเกษตร ส่งผลให้เกิดความมั่นคงน้ำ อาหาร และชีวิตความเป็นอยู่ของคนในพื้นที่

ที่ผ่านมา พื้นที่บ้านดงผาปูนและบ้านนาบงประสบปัญหาภัยแล้ง ไม่มีน้ำผันเข้าสู่พื้นที่การเกษตร ทำให้ผลผลิตไม่เป็นไปตามเป้าหมาย ในปี 2563 ชุมชนได้เสนอแผนงานเพื่อสร้างระบบการกระจายน้ำและเปลี่ยนแปลงระบบเกษตรจากพืชเชิงเดี่ยวเป็นพืชผสมผสานตามแนวทฤษฎีใหม่และวนเกษตร พร้อมฟื้นฟูป่าเสื่อมโทรมให้สมบูรณ์ตามแนวพระราชดำริ

ชุมชนบ้านดงผาปูนเป็นตัวอย่างความสำเร็จในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำตามแนวพระราชดำริ และได้รับการจัดตั้งเป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชนตามแนวพระราชดำริ ลำดับที่ 27  เพื่อให้ผู้ที่สนใจสามารถเรียนรู้และนำไปปรับใช้กับพื้นที่ของตนเอง

สถานที่ตั้ง

ต.บ่อเกลือใต้ อ.บ่อเกลือ จ.น่าน

ช่องทางการติดต่อ

นายศุภกิจ พิศจาร (ประธานกลุ่ม)
โทร. 093-674-2883
นายคเณศวร น่านโพธิ์ศรี(ผู้ประสานงาน)
โทร. 085-620-8526 

พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติจัดการน้ำชุมชน ตามแนวพระราชดำริ ชุมชนบ้านดงผาปูน และชุมชนบ้านร้องแง จ.น่าน - มูลนิธิอุทกพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์